Alegacións de FEDEPESCA ao proxecto de Real Decreto sobre redución do consumo de bolsas de plástico
A Federación Nacional de Asociacións Provinciais de Empresarios Detallistas de Peixes e Produtos Conxelados (FEDEPESCA) con CIF G 28605822 e con domicilio a efecto de notificacións en Rúa Fernández da Fouce 32, 28010, Madrid e no seu nome como representante e directora xerente Dona María Luisa Álvarez Branco, procedo a enviar as alegacións da organización á que represento no marco do trámite de audiencia pública aberto en relación coa Proposta Proxecto de Real Decreto sobre Redución do consumo de bolsas de plástico e polo que se crea o rexistro de produtores de produtos (REPP), ante este órgano comparezo e DIGO:
PRIMEIRO.- Que FEDEPESCA, fundada en 1978, representa actualmente a máis de 7.200 establecementos detallistas de venda de produtos pesqueiros e acuícolas frescos e conxelados que empregan a máis de 35.000 persoas. O seu obxectivo primordial é a defensa dos intereses do sector e a mellora das súas condicións, así como o fomento da adaptación ás novas obrigacións lexislativas e a orientación das súas empresas cara á excelencia empresarial. O 50% das nosas empresas non teñen traballadores por conta allea e, como o resto do comercio especializado, habemos de lembrar que falamos de microempresas.
SEGUNDO.- Que ostentando a condición de interesada e tendo coñecemento da tramitación do proxecto de real decreto que incorpora ao ordenamento xurídico español a Directiva 2015/720/UE do Parlamento Europeo e do Consello do 29 de Abril de 2015 pola que se modifica a Directiva 94/62/CE no que se refire á redución do consumo de bolsas plástico lixeiras, veño facer constar nosas seguintes consideracións sobre o articulado:
TITULO II: Medidas, obrigacións e campañas para a redución do consumo de bolsas de plástico
Artículo 4. Medidas para reducir o consumo de bolsas de plástico
As medidas que se adoptan, en función da súa data de entrada en vigor, son as seguintes:
- A partir do 1 de marzo de 2018:
- Prohíbese a entrega gratuíta aos consumidores de bolsas de plástico nos puntos de venda de bens ou produtos, fóra das bolsas de plástico moi lixeiras.
- Os comerciantes cobrarán unha cantidade, por cada bolsa de plástico que proporcionen ao consumidor. Para determinar o prezo das bolsas de plástico, os comerciantes poderán tomar como referencia os prezos orientativos establecidos no anexo I.
- Así mesmo os comerciantes informarán os consumidores dos prezos establecidos, expoñéndoos ao público nun lugar visible.
- A partir do 1 de xaneiro de 2020:
- Prohíbese a entrega de bolsas de plástico lixeiras e moi lixeiras ao consumidor nos puntos de venda de bens ou produtos, agás se son de plástico compostable.
- Prohíbese a entrega aos consumidores, nos puntos de venda de bens ou produtos, de bolsas de plástico fragmentables.
- As bolsas de plástico de espesor igual ou superior a 50 micras conterán unha porcentaxe mínima do 30% de plástico reciclado.
Consideracións
- Gustaríanos facer mención especial ao apartado 2.a) no que se prohibe a entrega de bolsas de plástico lixeiras e moi lixeiras fóra das bolsas de plástico compostables. Nel, non se fai mención expresa a se a entrega deste tipo de bolsas aos consumidores é gratuíta ou non. Entendemos que non sería posible entregalas de forma gratuíta aínda que sexan compostables, polo que consideramos que sería necesario incluílo na redacción do Real Decreto, xa que o seu uso supón un incremento dos gastos para os comerciantes ao ser as mesmas máis custosas.
- Non consideramos acertado establecer dous prazos temporais de cumprimento de obrigacións distintas. A división da adopción das medidas para reducir o consumo de plástico en dúas fases supón un incremento na dificultade de comunicar as medidas aos comerciantes debido a que nun principio, a data 1 de Marzo de 2018; os comerciantes terían que estar informados sobre a non entrega gratuíta de bolsas, salvo as moi lixeiras; para despois, o 1 de xaneiro de 2020 volver informar da prohibición definitiva das bolsas de plástico lixeiras que non sexan compostables. Ademais, os comerciantes estarán obrigados a expoñer os prezos ao público do cobro de bolsas, prezo e información que deberían de modificar a partir do 1 de Xaneiro de 2020, pois pasarían a ser compostables.
Así mesmo, produciríase un incremento no gasto dos medios utilizados para informar das medidas levadas a cabo ao ter que realizar, segundo o proxecto de Real Decreto, campañas de sensibilización e información primeiro para informar sobre as medidas que entran en vigor no ano 2018 e posteriormente para as que entran en vigor no ano 2020.
Estas campañas de sensibilización e información realizaranse a partir da entrada en vigor do Real Decreto. A entrada en vigor do Real Decreto é unha data indeterminada polo que consideramos que se trata dun espazo temporal moi corto dada a proximidade no tempo para partir do cal se van a aplicar as medidas, 01 de Marzo de 2018.
Non debemos esquecer que en España, no ano 2016, contabamos con 462.450 empresas activas, das que o 68,2% corresponden a persoas físicas. (Fonte DIRCE do INE, 2016), sendo 216.855 empresas do total de menos de 10 asalariados. O total de persoas empregadas no comercio é de 1.849.955.
É por iso, polo que cremos pouco realista poder informar e formar a todos os comerciantes sobre estas obrigacións, así como aos traballadores do comercio, que tamén han de entregar as bolsas.
Non podemos deixar que miles de pequenas empresas queden "fóra da lei" por descoñecemento, e para facer posible esta transformación en dúas etapas, a administración pública debería comprometer orzamento suficiente para que todos os pequenos empresarios coñecesen as súas obrigacións en cada unha das etapas, así como os cidadáns. Non se pode deixar en mans das empresas o labor de informar os consumidores.
No caso de que haxa comercios que non cobren e outros que si, como é previsible, será difícil unificar ao comercio se os consumidores non teñen claro que a entrega gratuíta de bolsas de máis de 15 micras xa non é posible por Lei.
Proposta de redacción:
- A partir do 1 de Marzo de 2018 prohíbese a entrega gratuíta aos consumidores de bolsas de plástico nos puntos de venda de bens ou produtos.
- Os comerciantes cobrarán unha cantidade por cada bolsa de plástico que proporcionen ao consumidor. Para determinar o prezo das bolsas de plástico, os comerciantes poderán tomar como referencia os prezos orientativos establecidos no anexo I.
- Están excluídas desta prohibición, e poderán entregarse de maneira gratuíta, as bolsas de plástico moi lixeiras que sexan necesarias por razóns de hixiene ou que se utilicen como envase primario para conter alimentos a granel como a froita, carne ou peixe a efectos de previr o desperdicio alimentario.
TITULO IV: Réxime sancionador
Artículo 10. Réxime sancionador
O incumprimento do disposto neste real decreto será sancionado de conformidade co establecido na Lei 22/2011, do 28 de xullo, no texto refundido da Lei Xeral para a Defensa dos Consumidores e Usuarios e outras leis complementarias, aprobado por Real Decreto Lexislativo 1/2007, do 16 de novembro, así como na lexislación das comunidades autónomas en materia de consumo.
Consideracións
O proxecto de Real Decreto non regula un réxime sancionador concreto, se non que no seu articulado derívase ao establecido noutras normativas. En concreto á Lei 22/2011, do 28 de xullo, de residuos e chans contaminados. Esta lei regula as infraccións no artigo 46 clasificándoas en moi graves, graves e leves. Dentro deste articulado facemos mención expresa ao artigo 46.3 m): "A elaboración, a posta no mercado ou a utilización de produtos ou envases no ámbito da responsabilidade ampliada do produtor do produto incumprindo as obrigacións que deriven desta Lei e das súas normas de desenvolvemento e das condicións impostas na autorización, sempre que non se perturbe gravemente a saúde e hixiene públicas, a protección do medio ambiente ou a seguridade dos consumidores". Esta infracción está clasificada como grave o que leva unha sanción de multa de 901 euros ata 45.000 euros.
Igualmente, o artigo 46.4 b) establece que se considerarán infraccións leves: "A comisión dalgunha das infraccións indicadas nos apartados anteriores cando, pola súa escasa contía ou entidade, non merezan a cualificación de moi graves ou graves". Disto derívase unha sanción de multa de ata 900 euros.
Como mencionamos anteriormente as nosas empresas forman parte do comercio especializado e trátanse de microempresas polo que consideramos que a cualificación das devanditas infraccións como graves ou leves supón unha sanción e carga económica desproporcionada para este tipo de comerciantes. As consecuencias serían máis negativas aínda se a sanción cualificásese como grave, xa que a multa ascende de 901 euros ata 45.000 euros o que dependería da administración pública que ostenta a potestade sancionadora para determinar o importe concreto da sanción.
Por último, facer referencia ao apartado 47.2 da Lei 22/2011 que determina: "Nos supostos das infraccións reguladas nos apartados 46.2.l) e 46.3.m), o órgano que exerza a potestade sancionadora poderá acordar tamén, como sanción accesoria, o comiso das mercadorías, nese caso determinará o seu destino final". En concreto facemos referencia ao apartado 46.3 m) xa que o comiso das mercadorías supoñería unhas consecuencias moi negativas para os comerciantes ao non poder continuar coa súa actividade coas consecuentes perdas económicas que isto carrexaría aos seus negocios.
É por iso, que consideramos acertado redactar un réxime sancionador concreto para regular as consecuencias derivadas do incumprimento normativo.
Consideramos que era máis acertada e realista a proposta anterior e que, no caso de que o futuros sexan as bolsas compostables, pospoñer o prazo para a segunda etapa a 2023.
Confiando en que estas consideracións sexan tidas en conta:
Madrid, ao 14 de Setembro de 2017